[tintuc] Thực phẩm tốt cho mắt cận thị là mối quan tâm hàng đầu của những ai mắc phải tật khúc xạ này. Bởi lẽ, cận thị không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống, mà còn tiềm ẩn nguy cơ tiến triển nặng hơn nếu không được chăm sóc đúng cách. Vậy, đâu là danh sách những thức ăn bổ mắt cận thị theo các chuyên gia dinh dưỡng? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Thực Phẩm Chức Năng tìm hiểu ngay trong bài viết sau.

Đâu là danh sách những thực phẩm tốt cho mắt cận thị?

Vai trò của dinh dưỡng với mắt bị cận thị

Một chế độ dinh dưỡng cân bằng đã đượcchứng minhlà có vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ mắt và hỗ trợ sức khỏe thị lực, đặc biệt đối với người bị cận thị. Theo đó, việc cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho mắt có thể góp phần làm chậm sự tiến triển của tật cận thị, đồng thời tăng cường chức năng thị giác, giúp mắt duy trì được thị lực một cách tối ưu.Vì vậy, bên cạnh việc đeo kính hay điều trị y tế, người bị cận thị cũng nên chú trọng xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học để hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng tăng độ cận.

Cận thị nên ăn gì?

Những thực phẩm tốt cho mắt cận thị thường sở hữu hàm lượng cao vitamin A, C, E, kẽm, omega-3, lutein và zeaxanthin. Cụ thể:

1. Thực phẩm giàu beta-caroten và vitamin A giúp bảo vệ giác mạc

Vitamin A đóng vai trò thiết yếu trong quá trình biệt hóa và duy trì chức năng bình thường của các tế bào giác mạc. Thiếu hụt dưỡng chất này có thể gây tổn thương giác mạc và thậm chí dẫn đến mù lòa.Trong khi đó, beta-carotene, tiền chất của vitamin A, cũng góp phần bảo vệ sức khỏe giác mạc nhờ khả năng giảm viêm, chống oxy hóa, hạn chế các tổn thương do viêm nhiễm và gốc tự do.Với những lợi ích nêu trên, việc bổ sung thực phẩm giàu vitamin A và beta-carotene vào chế độ ăn không chỉ giúp duy trì giác mạc khỏe mạnh mà còn bảo vệ thị lực tổng thể, ngăn chặn tình trạng cận thị tiến triển nặng hơn.

Tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin A hỗ trợ ngăn ngừa cận thị tiến triển nặng

2. Vitamin C ngăn ngừa tổn thương mô mắt

Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. Ngoài ra, dưỡng chất này còn đượcchứng minhlà có vai trò quan trọng trong việc hình thành collagen – một loại protein thiết yếu trong cấu trúc giác mạc và trong việc củng cố mạch máu tại mắt.Việc bổ sung đủ vitamin C có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng, vốn có liên quan đến cận thị. Như vậy, mặc dù không trực tiếp cải thiện cận thị, vitamin C vẫn hỗ trợ nâng cao sức khỏe và chất lượng thị lực của người mắc tật này.

3. Vitamin E giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng

Thoái hóa điểm vàng là một bệnh lý mắt thường gặp ở người cao tuổi, đặc biệt ảnh hưởng đến những người bị cận thị. Nguyên nhân chính là do sự tích tụ của các gốc tự do trong quá trình lão hóa, dẫn đến suy giảm khả năng nhìn chi tiết. Vitamin E, với đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp trung hòa các gốc tự do, giảm thiểu tổn thương tại điểm vàng và hỗ trợ ngăn ngừa tiến triển của bệnh thoái hóa điểm vàng.

4. Lutein và zeaxanthin bảo bảo vệ võng mạc khỏi ánh sáng xanh

Lutein và zeaxanthin là các carotenoids tập trung chủ yếu ở điểm vàng của mắt, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì thị lực, đặc biệt hữu ích cho người bị cận thị. Những lợi ích chính của hai dưỡng chất này bao gồm:

• Hạn chế tổn thương võng mạc: Lutein và zeaxanthin đã đượcchứng minhlà có khả năng hấp thụ ánh sáng xanh năng lượng cao, giúp giảm thiểu tổn thương tiềm ẩn cho võng mạc và cải thiện hiệu suất thị giác.
• Chống oxy hóa mạnh mẽ: Hai loại carotenoids này giúp trung hòa các gốc tự do, bảo vệ tế bào mắt khỏi căng thẳng oxy hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng, đục thuỷ tinh thể,…

Như vậy, lutein và zeaxanthin không chỉ giúp bảo vệ mắt cận thị khỏi các tác nhân gây hại từ bên trong, mà còn cả bên ngoài.

Lutein và zeaxanthin giúp bảo vệ võng mạc khỏi tổn thương từ ánh sáng xanh

5. Thực phẩm giàu kẽm giúp điều hòa các enzyme bảo vệ mắt

Kẽm là một khoáng chất thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc và hoạt động của nhiều enzyme trong võng mạc, giúp duy trì chức năng thị giác hiệu quả. Ngoài ra, kẽm hỗ trợ vận chuyển vitamin A từ gan đến mắt, cần thiết cho việc bảo vệ và đảm bảo sự ổn định của thị giác.Bổ sung đầy đủ kẽm, kết hợp với vitamin C, E và beta-caroten, còn có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh thoái hóa điểm vàng, giảm nguy cơ mất thị lực do bệnh này xuống khoảng25%.

6. Omega-3 ngăn ngừa khô mắt và cải thiện chức năng võng mạc

Theonghiên cứu, axit béo omega-3, đặc biệt là DHA, có thể hỗ trợ kiểm soát cận thị, bằng cách điều chỉnh quá trình truyền máu màng đệm. Ngoài ra, DHA cũng có khả năng kích thích tuyến lệ, giúp duy trì độ ẩm và hạn chế tình trạng khô mắt. Dưỡng chất này còn góp phần giảm tỷ lệ tiểu đường võng mạc, thông qua tác dụng chống viêm và cải thiện lưu thông máu. Như vậy, omega-3, cụ thể là DHA, không chỉ giúp cải thiện cận thị, mà còn hỗ trợ phòng ngừa các bệnh lý liên quan.

7. Nên ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa để bảo vệ tế bào mắt

Các chất chống oxy hóa, như anthocyanins, resveratrol, và flavonoids, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương do gốc tự do và oxy hóa, từ đó góp phần làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng. Việc bổ sung cácthực phẩm bổ mắt cậngiàu chất chống oxy hóa không chỉ hỗ trợ duy trì sức khỏe mắt mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều trị cận thị hiệu quả. Xem thêm:

• Thực phẩm tốt cho mắt

15 thực phẩm tốt cho mắt cận thị dễ tìm trong tự nhiên

Thực ăn bổ mắt cận bao gồm cà rốt, khoai lang, bông cải xanh, cam, ớt chuông,… Trong đó:

1. Cà rốt

Đâu làthực phẩm bổ mắt cận? Đáp án chính là cà rốt. Bởi lẽ, thực phẩm này sở hữu hàm lượng cao chất chống oxy hóa beta-carotene, giúp bảo vệ giác mạc khỏi tổn thương do các tác nhân gây căng thẳng oxy hóa.Ngoài ra, lutein và zeaxanthin trong cà rốt còn hỗ trợ phòng ngừa các bệnh lý như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và khô mắt. Việc tiêu thụ cà rốt đều đặn có thể cải thiện sức khỏe thị giác, hỗ trợ hiệu quả cho quá trình điều trị cận thị.

Cà rốt giàu chất chống oxy hóa beta-carotene

2. Khoai lang

Khoai lang rất giàu beta-carotene và vitamin E - hai chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Trong khi beta-carotene có tác dụng hỗ trợ duy trì thị lực và bảo vệ giác mạc, vitamin E lại giúp bảo vệ các tế bào mắt khỏi căng thẳng oxy hóa, giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể. Với những lợi ích nêu trên, khoai lang sẽ là một trong những thực phẩm tốt cho mắt cận thị , giúp cải thiện và duy trì chức năng bình thường của thị giác.

3. Bông cải xanh

Bông cải xanh là nguồn cung cấp dồi dào vitamin A, C, kẽm, lutein và zeaxanthin, giúp nâng cao và duy trì sức khỏe của mắt. Ngoài ra, thực phẩm này còn chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ như beta-carotene và sulforaphane, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi các tổn thương do viêm nhiễm và stress oxy hóa một cách hiệu quả. Việc tiêu thụ bông cải xanh thể giúp phòng ngừa các tác nhân gây hại cho mắt cận thị và hỗ trợ quá trình điều trị đạt kết quả tối ưu.

4. Cam

Cam là một trong số những thực phẩm tốt cho mắt cận thị , nhờ nguồn vitamin C dồi dào. Dưỡng chất này có tác dụng giúp bảo vệ các tế bào mắt khỏi tổn thương do gốc tự do và viêm nhiễm, đồng thời tham gia vào quá trình sản xuất collagen, duy trì cấu trúc giác mạc và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng.

5. Ớt chuông

Ớt chuông chứa nhiều vitamin C, giúp duy trì sức khỏe của các mạch máu trong mắt và giảm nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể. Ngoài ra, ớt chuông cũng rất giàu lutein, góp phần bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương do ánh sáng, đặc biệt là tia UV, và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng. Việc bổ sung ớt chuông vào chế độ ăn hàng ngày có thể giúp cải thiện sức khỏe mắt và hỗ trợ giảm thiểu các vấn đề liên quan đến cận thị.

6. Việt quất

Quả việt quất chứa nhiều vitamin C và E, hai dưỡng chất có khả năng kết hợp hiệu quả trong việc chống viêm và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra, anthocyanin trong loại quả này cũng đượcchứng minhlà có tác dụng hỗ trợ khả năng nhìn ban đêm, cải thiện tuần hoàn máu tại võng mạc, hạn chế tổn thương và giảm nguy cơ mắc đục thủy tinh thể. Do đó, để bảo vệ thị lực và cải thiện cận thị, việt quất là một gợi ý đáng cân nhắc.

Việt quất giàu vitamin C và E

7. Cá hồi

Ăn gì để mắt hết cận? Câu trả lời chính là cá hồi. Bởi lẽ, đây là nguồn cung cấp dồi dào axit béo omega-3, đặc biệt là DHA. Dưỡng chất này có thể hỗ trợ quá trình điều trị cận thị bằng cách điều hòa tuần hoàn máu tại màng đệm. Đồng thời, DHA cũng là thành phần cấu trúc chính của võng mạc, cần thiết cho sự phát triển và chức năng bình thường của thị giác.

8. Các loại hạt

Các loại hạt như hạnh nhân, hạt điều và quả óc chó chứa nhiều vitamin E, giúp bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương do gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.Ngoài ra, các loại hạt này còn cung cấp axit béo omega-3, hỗ trợ giảm viêm và duy trì độ ẩm cho mắt, giúp ngăn ngừa tình trạng khô mắt và mỏi mắt thường gặp ở người cận thị. Như vậy, việc bổ sung các loại hạt vào chế độ ăn hàng ngày không chỉ tăng cường sức khỏe tổng thể mà còn hỗ trợ cải thiện thị lực hiệu quả.

9. Sữa chua

Sữa chua chứa nhiều vitamin A và kẽm, hai dưỡng chất quan trọng giúp bảo vệ giác mạc và cải thiện thị lực. Vitamin A hỗ trợ duy trì độ ẩm của mắt, ngăn ngừa khô mắt và giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt. Kẽm giúp vận chuyển vitamin A từ gan đến mắt, giúp tăng khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu và ngăn ngừa đục thủy tinh thể. Việc tiêu thụ sữa chua không chỉ cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho mắt mà còn hỗ trợ tăng cường sức khỏe tổng thể cho người cận thị.

10. Trà xanh

Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh như catechin, đặc biệt là epigallocatechin gallate (EGCG), giúp bảo vệ mắt khỏi các tổn thương do gốc tự do gây ra.Nghiên cứucho thấy các mô mắt, đặc biệt là tại võng mạc, hấp thụ một lượng lớn catechin sau khi tiêu thụ trà xanh, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như tăng nhãn áp và thoái hóa điểm vàng.Ngoài ra, trà xanh cũng có tác dụng chống viêm, hỗ trợ giảm các triệu chứng mỏi mắt và khô mắt thường gặp ở người cận thị. Vì vậy, trà xanh có thể là một trong những thực phẩm tốt cho mắt cận thị , hỗ trợ duy trì sức khỏe mắt và cải thiện thị lực cho người bị cận thị.

11. Trứng

Lòng đỏ trứng chứa nhiều lutein và zeaxanthin, giúp bảo vệ võng mạc khỏi tác hại của ánh sáng xanh và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra, trứng còn cung cấp vitamin A, cần thiết cho việc duy trì thị lực và ngăn ngừa các bệnh về mắt như khô mắt, mù lòa. Do đó, trả lời câu hỏi “cận thị nên ăn gì?, trứng là một lựa chọn phù hợp, giúp giảm thiểu các bệnh lý liên quan và hỗ trợ quá trình điều trị đạt hiệu quả.

Lòng đỏ trứng chứa nhiều vitamin A, lutein và zeaxanthin

12. Cà chua

Trung bình một quả cà chua chứa 17,8 mg vitamin C, chiếm 20% nhu cầu hàng ngày, có tác dụng bảo vệ võng mạc khỏi tổn thương do oxy hóa và viêm nhiễm, hỗ trợ phòng ngừa thoái hóa điểm vàng.Ngoài ra, cà chua còn rất giàu lutein và zeaxanthin, hai dưỡng chất quan trọng giúp hấp thụ ánh sáng xanh, bảo vệ chức năng bình thường của thị giác. Nhờ những đặc tính dinh dưỡng này, cà chua được đánh giá là một trong những thực phẩm tốt cho mắt cận thị , không thể thiếu trong chế độ ăn hàng ngày của người cận thị.

13. Bí đỏ

Trung bình 100g bí đỏ có thể đáp ứng khoảng 47% nhu cầu vitamin A hàng ngày. giúp duy trì độ ẩm trên bề mặt mắt và bảo vệ giác mạc khỏi tổn thương cũng như nguy cơ viêm nhiễm. Bên cạnh đó, bí đỏ còn chứa nhiều vitamin C, kẽm và các chất chống oxy hóa, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mắt khỏi hư hại, từ đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng,…

14. Đậu Hà Lan

Đậu Hà Lan cung cấp hàm lượng cao lutein, zeaxanthin và vitamin C, giúp bảo vệ võng mạc và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra, thực phẩm này còn chứa kẽm, giúp mắt sử dụng hiệu quả vitamin A, hỗ trợ chức năng thị giác. Vì vậy, đậu Hà Lan sẽ là một trong những thực phẩm tốt cho mắt cận thị , giúp người bệnh duy trì sức khỏe mắt tổng thể và hạn chế tình trạng tăng độ.

15. Măng tây

Măng tây chứa vitamin A, C, E và K, cùng với lutein và zeaxanthin, giúp bảo vệ mắt khỏi tổn thương do gốc tự do, ánh sáng xanh, đồng thời phòng ngừa các bệnh lý như đục thuỷ tinh thể, tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng, khô mắt, Tiêu thụ măng tây có thể góp phần hỗ trợ sức khỏe mắt và duy trì thị lực tốt cho người bị cận thị.

Bị cận không nên ăn gì?

Để bảo vệ sức khỏe mắt và ngăn ngừa tình trạng cận thị tiến triển, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm và đồ uống sau:

• Thực phẩm chứa nhiều đường: Tiêu thụ quá nhiều đường từ bánh kẹo, nước ngọt có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, dẫn đến các biến chứng về mắt như đục thủy tinh thể, thoái hóa võng mạc, tiểu đường võng mạc,…., cản trở quá trình cải thiện cận thị;
• Thực phẩm chứa chất béo xấu: Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa từ đồ ăn chiên rán, mỡ động vật có thể gây ảnh hưởng tới lưu thông máu đến võng mạc và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra, những chất này còn làm giảm khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng cho mắt như vitamin A và C;
• Rượu, bia và đồ uống có cồn: Sử dụng đồ uống có cồn có thể làm giảm khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết cho mắt, đồng thời gây mất nước, dẫn đến khô mắt và kích ứng, làm gián đoạn quá trình điều trị mắt cận;
• Thực phẩm chứa nhiều muối: Tiêu thụ quá nhiều muối có thể dẫn đến tăng huyết áp, ảnh hưởng đến các mạch máu nhỏ trong mắt, gây nguy cơ mắc các bệnh về mắt như bệnh võng mạc do tăng huyết áp, mất thị lực,…;

Tiêu thụ nhiều muối không tốt cho sức khỏe của mắt

Chế độ ăn uống cho người bị cận thị cần lưu ý gì?

Ngoài việc lựa chọn những thực phẩm tốt cho mắt cận thị , bạn cũng cần chú trọng vào việc kết hợp chúng sao cho hợp lý, nhằm đạt hiệu quả tối ưu nhất trong quá trình cải thiện sức khỏe thị lực. Dưới đây là một số lưu ý chung về cách kết hợp, chế biến thực phẩm và phân chia khẩu phần ăn mà người cận thị nên nắm rõ:

• Chọn thực phẩm tươi mới: Ưu tiên sử dụng rau xanh, trái cây, cá và thịt nạc tươi để đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho mắt;
• Kết hợp đa dạng thực phẩm và dưỡng chất: Chế độ ăn nên được kết hợp đa dạng các loại thực phẩm như rau xanh, hoa quả, ngũ cốc, thịt, cá để giúp cơ thể hấp thụ đầy đủ dinh dưỡng, đảm bảo duy trì sức khỏe thị lực;
• Ưu tiên chế biến lành mạnh: Sử dụng phương pháp hấp, luộc, nướng hoặc áp chảo nhẹ để giữ nguyên dưỡng chất trong thực phẩm, hạn chế chiên rán nhiều dầu mỡ để tránh tăng chất béo bão hòa không có lợi cho mắt.

Xem thêm:

• Thực đơn cho người cận thị

Làm gì để ngăn ngừa mắt bị cận thị nặng hơn?

Để ngăn ngừa cận thị tiến triển nặng hơn, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Hạn chế thời gian nhìn gần: Bạn nên giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử và đọc sách ở khoảng cách gần, ưu tiên nghỉ ngơi sau mỗi 20 phút làm việc liên tục.
• Thực hiện bài tập nhìn xa: Thực hiện bài tập nhìn xa 6 mét trong 20 giây và lặp lại thường xuyên có thể giúp giảm căng thẳng cho mắt, tạo điều kiện để quá trình điều trị đạt hiệu quả;
• Tăng cường hoạt động ngoài trời: Dành ít nhất 2 giờ mỗi ngày tham gia các hoạt động ngoài trời như đi bộ, đạp xe,…. Ánh sáng tự nhiên, đặc biệt vào buổi sáng sớm, có thể làm dịu mắt, giảm nguy cơ tiến triển cận thị;
• Sử dụng kính phù hợp: Đảm bảo đeo kính đúng độ cận và được điều chỉnh thường xuyên để hỗ trợ mắt trong quá trình điều trị.
• Nhỏ mắt thường xuyên: Người cận thị thường xuyên bị khô mắt. Vì vậy, việc nhỏ mắt sẽ giúp làm dịu tình trạng này, hỗ trợ mắt hoạt động hiệu quả;
• Thăm khám mắt định kỳ: Kiểm tra mắt thường xuyên, ít nhất 1 lần / năm để theo dõi sự thay đổi và nhận được lời khuyên kịp thời từ bác sĩ chuyên khoa.

Người mắc tật cận thị nên đặt lịch thăm khám định kỳ để theo dõi sức khỏe mắt

Tóm lại, bên cạnh việc điều trị y tế, tình trạng cận thị có thể được cải thiện nhờ một chế độ dinh dưỡng cân bằng, khoa học. Các thực phẩm giàu vitamin A, C, E, kẽm, omega-3, lutein và zeaxanthin sẽ là sự lựa chọn hàng đầu trong thực đơn hàng ngày, giúp người bệnh cải thiện sức khỏe thị lực và hỗ trợ quá trình điều trị mắt cận.Hy vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin và gợi ý cần thiết để bạn trả lời chi tiết câu hỏiăn gì để mắt hết cận. Nếu bạn còn nhiều thắc mắc xoay quanh những thực phẩm tốt cho mắt cận thị , hãy liên hệ ngay tới Trung tâm Dinh dưỡng Thực Phẩm Chức Năng qua hotline https://m.me/fit.vn.je để được tư vấn chi tiết và kịp thời.

Đánh giá bài viết

[/tintuc]

[tintuc] Ung thư vú là một trong những căn bệnh hàng đầu gây tử vong ở phụ nữ, vì vậy việc nhận biết sớm các triệu chứng và tiến hành điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng. Hãy trang bị cho bản thân những kiến thức cần thiết về căn bệnh này bằng cách tham khảo bài viết từ Trung tâm Dinh dưỡng Thực Phẩm Chức Năng dưới đây.

Ung thư vú là gì?

Ung thư vú là căn bệnh xảy ra khi các tế bào trong vú phát triển bất thường và không kiểm soát, dẫn đến hình thành khối u. Trong trường hợp phát hiện muộn, khối u có thể di căn vào xương và các cơ quan khác gây ra những cơn đau nghiêm trọng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Mặc dù hiếm hơn, ung thư vú cũng có thể xuất hiện ở nam giới. Ung thư vú có thể xuất phát từ nhiều vị trí khác nhau bên trong vú, nhưng vị trí phổ biến nhất là các ống dẫn sữa. Trong những trường hợp ít gặp hơn, nguyên nhân gây ung thư vú còn có thể bắt đầu từ các mô tuyến được gọi là tiểu thùy hoặc từ các tế bào, mô khác trong vú.

Hình ảnh ung thư vú của một bệnh nhân sau phẫu thuật cắt bỏ

Dấu hiệu nhận biết ung thư vú

1. Đau ở ngực hoặc vú

Triệu chứng đau ngực và cương tức tuyến vú trong thời kỳ mang thai hoặc trong chu kỳ kinh nguyệt thường được coi là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu các dấu hiệu này xuất hiện vào cả những ngày bình thường kèm theo cơn đau kéo dài thì bạn nên đi khám. Việc siêu âm và chụp cộng hưởng từ (MRI) tuyến vú có thể giúp kiểm tra tình trạng sức khỏe vùng ngực của bạn.

2. Hình dạng, kích thước vú thay đổi bất thường

Nếu bạn nhận thấy ngực của mình to lên một cách bất thường, trễ xuống hoặc một bên có hình dạng không đều so với bên còn lại, thì đây có thể là triệu chứng của ung thư vú. Tình trạng này thường gặp ở những người có mô vú dày đặc. Khoảng 50% phụ nữ có mô vú dày, điều này làm cho việc phát hiện ung thư vú trở nên khó khăn hơn.

3. Nổi u cục ở tuyến vú

U vú có thể được phát hiện một cách tình cờ, nhưng các chuyên gia khuyến nghị nên tự khám vú hàng tháng sau kỳ kinh. Bằng cách này, bạn có thể tự sờ thấy một "khối lạ" tại tuyến vú của mình. Những khối u này có thể là u vú lành tính hoặc ác tính. Việc tự khám vú định kỳ là rất quan trọng, vì nhiều trường hợp ung thư vú đã được phát hiện sớm nhờ vào quá trình này.

4. Sưng hoặc nổi hạch nách

Khi tự khám vú, bạn cũng nên kiểm tra vùng hố nách. Nếu phát hiện có khối u bất thường ở khu vực này, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Hạch nách có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân, nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư vú.

5. Thay đổi da vùng vú

Những thay đổi trên phần da vùng vú như đỏ, sưng hoặc xuất hiện sần sùi giống như vỏ cam… có thể là dấu hiệu cảnh báo rằng bệnh ung thư vú đã tiến triển đến giai đoạn muộn.

6. Tụt núm vú, thay đổi vùng da quanh đầu núm vú

Một số phụ nữ có thể gặp tình trạng tụt núm vú bẩm sinh. Tuy nhiên, nếu núm vú của bạn đột ngột tụt hẳn vào trong, kèm theo các dấu hiệu như cứng và không thể kéo ra, vùng da quanh núm vú bị co rút, nhăn nheo, xuất hiện các hạt nhỏ ở quầng vú hoặc chảy dịch bất thường… thì nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

7. Ngứa ở ngực

Triệu chứng này thường liên quan đến ung thư vú dạng viêm nhưng thường dễ dàng bị bỏ qua. Những người mắc ung thư vú dạng viêm thường trải qua tình trạng ngứa ngáy, xuất hiện mẩn đỏ và có thể sần sùi như vỏ cam…

8. Đau ở vai, lưng trên hoặc cổ

Ở một số phụ nữ mắc ung thư vú, cơn đau có thể xuất hiện ở lưng hoặc vai thay vì ở ngực hoặc vú. Đau thường tập trung ở phần lưng trên hoặc giữa hai bả vai, nên rất dễ bị nhầm lẫn với chấn thương dây chằng hoặc viêm xương khớp.

9. Vú bị đỏ và sưng

Nhiều người có thể gặp phải các triệu chứng như ngực nóng, ửng đỏ (đôi khi có màu tím) và sưng đau… Thường họ chỉ cho rằng đó là do nhiễm trùng, chẳng hạn như viêm vú. Tuy nhiên, những triệu chứng này lại có thể là dấu hiệu của ung thư vú dạng viêm.

10. Tiết dịch núm vú bất thường

Dịch tiết từ núm vú có thể có nhiều màu sắc và kết cấu khác nhau. Nó có thể chảy ra mà không cần tác động vú hoặc chỉ xuất hiện ở một bên vú. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể do sử dụng thuốc tránh thai, một số loại thuốc khác hoặc nhiễm trùng… Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư và cần phải được kiểm tra. Ở giai đoạn muộn, u tại vú có thể vỡ loét, tiết ra dịch hôi hoặc chảy máu.

Dấu hiệu ung thư vú có thể rất đa dạng và việc nhận biết sớm là rất quan trọng để tăng khả năng điều trị thành công

Xem thêm:

• 7 bệnh về vú thường gặp: Dấu hiệu nhận biết và nguyên nhân

Nguyên nhân gây ung thư vú

Các nhà nghiên cứu đã xác định một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú, bao gồm đột biến gen, mức độ dao động của nội tiết tố, lối sống và môi trường xung quanh.Tuy nhiên, nguyên nhân cụ thể của ung thư vú ở những người không có các yếu tố nguy cơ vẫn chưa được xác định rõ ràng, trong khi một số người có các yếu tố nguy cơ lại không mắc bệnh. Điều này cho thấy nguyên nhân ung thư vú có thể liên quan đến sự tương tác phức tạp giữa gen di truyền và môi trường sống.Mặc dù tiền sử gia đình mắc ung thư vú có thể làm tăng nguy cơ, nhưng phần lớn phụ nữ được chẩn đoán không có tiền sử gia đình mắc bệnh này. Tuy nhiên, việc “không có tiền sử gia đình” cũng không đồng nghĩa với việc giảm nguy cơ mắc ung thư vú.

Ai dễ mắc ung thư vú?

Giới tính là yếu tố nguy cơ lớn nhất liên quan đến ung thư vú, với khoảng 99% trường hợp xảy ra ở phụ nữ và chỉ 0,5-1% ở nam giới. Với một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú, bao gồm tuổi tác, béo phì, tiêu thụ rượu không kiểm soát, tiền sử gia đình mắc bệnh, tiếp xúc với bức xạ, tiền sử sinh sản (như độ tuổi bắt đầu có kinh nguyệt và mang thai lần đầu), hút thuốc lá và liệu pháp hormone sau mãn kinh…Ngoài ra, một số đột biến gen di truyền có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú đáng kể, đặc biệt là các đột biến ở gen BRCA1, BRCA2 và PALB2.Phụ nữ mang đột biến ở gen BRCA1 hoặc BRCA2 có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn nhiều so với người không có đột biến, với tỷ lệ khoảng 45-65% trong suốt cuộc đời. Phụ nữ phát hiện có những đột biến này nên cân nhắc các biện pháp giảm nguy cơ, chẳng hạn như phẫu thuật cắt bỏ cả hai bên vú hoặc các phương pháp phòng ngừa bằng hóa trị từ sớm.

Người phải tiếp xúc nhiều với hóa chất độc hại, tia bức xạ có nguy cơ mắc ung thư vú

Các loại ung thư vú thường gặp

1. Ung thư vú không xâm lấn

Vú được cấu tạo từ mô tuyến (bao gồm các tiểu thùy sản xuất sữa và ống dẫn sữa dẫn sữa đến núm vú), mô mỡ và mô liên kết hỗ trợ. Hầu hết các bệnh ung thư vú khởi phát từ mô tuyến. Khi ung thư chỉ giới hạn trong các tiểu thùy hoặc ống dẫn sữa, chúng được gọi là ung thư vú không xâm lấn (tại chỗ).Ung thư vú không xâm lấn vẫn nằm trong ống dẫn sữa và chưa lan sang các mô bình thường trong hoặc ngoài vú. Đây có thể được gọi là tiền ung thư, với khoảng 1 trong 5 trường hợp ung thư vú mới được chẩn đoán thuộc loại này và được xem là giai đoạn 0.Phụ nữ mắc ung thư vú ở giai đoạn này đều có thể được chữa khỏi. Tương tự như ung thư vú xâm lấn, ung thư vú không xâm lấn cũng cần phải phẫu thuật cắt bỏ và đôi khi yêu cầu điều trị bổ sung như xạ trị hoặc thuốc để làm giảm hoặc ngăn chặn hoạt động của estrogen. (1)

2. Ung thư vú xâm lấn

Ung thư vú đã lan vào mô vú xung quanh được gọi là ung thư vú xâm lấn. Phần lớn các loại ung thư vú đều thuộc dạng xâm lấn và có nhiều loại khác nhau. Hai loại phổ biến nhất là ung thư biểu mô ống dẫn sữa xâm lấn (IDC) và ung thư biểu mô tiểu thùy xâm lấn (ILC).

• Ung thư biểu mô ống dẫn sữa xâm lấn (IDC) là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% các trường hợp ung thư vú xâm lấn. IDC bắt đầu từ các tế bào lót bên trong ống dẫn sữa, sau đó phá vỡ thành ống dẫn và phát triển vào các mô vú xung quanh. Khi đến giai đoạn này, ung thư có thể lan rộng (di căn) đến các bộ phận khác của cơ thể qua hệ thống bạch huyết và máu.
• Ung thư biểu mô tiểu thùy xâm lấn (ILC) chiếm khoảng 10% các trường hợp ung thư vú xâm lấn. ILC khởi phát từ các tiểu thùy trong tuyến vú, nơi sản xuất sữa. Giống như IDC, nó cũng có khả năng di căn đến các bộ phận khác. Tuy nhiên, ILC thường khó phát hiện hơn khi khám sức khỏe hoặc chụp hình ảnh như chụp nhũ ảnh. So với các loại ung thư xâm lấn khác, ILC có xu hướng ảnh hưởng đến cả hai bên vú, với khoảng 1 trong 5 phụ nữ mắc ILC bị ung thư ở cả hai bên vú tại thời điểm được chẩn đoán. (2)

Các giai đoạn của bệnh ung thư vú

Giai đoạn 0

Ở giai đoạn này, các tế bào ung thư bắt đầu phát triển trong ống dẫn sữa hoặc tuyến sữa, nhưng vẫn chưa có tính xâm lấn, nghĩa là chúng chưa lan sang các mô khác trong vú hoặc các cơ quan khác trong cơ thể. Nếu phát hiện dấu hiệu ung thư vú giai đoạn sớm và điều trị kịp thời ở giai đoạn này, tỷ lệ thành công có thể đạt khoảng 90-100%.

Giai đoạn 1

Bắt đầu từ dấu hiệu ung thư vú giai đoạn đầu, các tế bào ung thư dần xâm nhập và tấn công các mô khỏe mạnh. Giai đoạn 1 được chia thành hai giai đoạn nhỏ hơn:

• Giai đoạn IA: Ung thư đã lan vào các mô mỡ trong vú, với kích thước khối u không vượt quá 2cm.
• Giai đoạn IB: Số lượng nhỏ tế bào ung thư được tìm thấy trong một vài hạch bạch huyết gần vú.

Giai đoạn 2

Ung thư vú ở giai đoạn 2 cũng được chia thành hai giai đoạn nhỏ hơn:

• Giai đoạn IIA:
  • Không tìm thấy khối u ở vú hoặc phát hiện khối u có kích thước khoảng 2 cm, tế bào ung thư đã di căn ít nhất 1-3 hạch bạch huyết;
  • Phát hiện khối u có kích thước 2-5 cm, tế bào ung thư chưa di căn đến hạch bạch huyết.
• Giai đoạn IIB:
  • Khối u có kích thước khoảng 2-5 cm, tế bào ung thư đã lan đến 1-3 hạch bạch huyết.
  • Phát hiện khối u có kích thước lớn hơn 5 cm, tế bào ung thư chưa di căn đến hạch bạch huyết.

Giai đoạn 3

Ung thư vú giai đoạn 3 chưa di căn đến xương hoặc các cơ quan khác, nhưng được xem là đã tiến triển nặng và khó điều trị hơn.

• Giai đoạn IIIA:
  • Phát hiện khối u với bất kỳ kích thước nào, tế bào ung thư đã di căn 4-9 hạch bạch huyết.
  • Phát hiện khối u có kích thước lớn hơn 5 cm, tế bào ung thư di căn đến 1-3 hạch bạch huyết.
• Giai đoạn IIIB:
  • Phát hiện khối u với bất kỳ kích thước nào, tế bào ung thư đã lan đến thành ngực.
  • Gây sưng vú, tế bào ung thư di căn đến 9 hạch bạch huyết.
• Giai đoạn IIIC:
  • Phát hiện khối u với bất kỳ kích thước nào, tế bào ung thư đã lan đến hơn 10 hạch bạch huyết.

Giai đoạn 4

Đối với dấu hiệu ung thư vú giai đoạn cuối, tế bào ung thư đã lan ra xa vú và các hạch bạch huyết lân cận, di căn đến các bộ phận như ung thư vú di căn xương, phổi, gan và ung thư vú di căn não… Giai đoạn này được gọi là ung thư vú di căn, tức là ung thư đã mở rộng ra ngoài khu vực xuất hiện ban đầu.Theo thống kê, nếu ung thư vú được phát hiện muộn thì có thể dẫn đến di căn. Sau giai đoạn này, bệnh thường diễn biến nhanh chóng với tiên lượng xấu. Vì vậy, khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong cơ thể, đặc biệt là ở hai bên vú, bạn nên tiến hành tầm soát ung thư vú ngay để ngăn ngừa bệnh trở nên nghiêm trọng. (3)

Giai đoạn ung thư vú dựa trên kích thước khối u và mức độ di căn của ung thư đến các bộ phận khác

Ung thư vú có nguy hiểm không?

Để trả lời cho câu hỏi ung thư vú có nguy hiểm không, cần xem xét rất nhiều yếu tố như tình trạng tiến triển của bệnh và sức khỏe tổng quát của bệnh nhân.Nếu ung thư vú được phát hiện sớm, tiên lượng sống còn sau 5 năm sẽ rất khả quan:

• Ở giai đoạn 1 và 2, nếu điều trị kịp thời, tiên lượng sống còn sau 5 năm có thể đạt trên 90%, tùy thuộc vào phương pháp và tình trạng sức khỏe của người bệnh.
• Ở giai đoạn 3, tỷ lệ sống còn sau 5 năm có thể lên đến 60 - 70% nếu được phát hiện sớm.
• Ở giai đoạn cuối, khi ung thư đã di căn vào xương và các bộ phận khác, tiên lượng sống còn sau 5 năm chỉ đạt mức 22%.

Do đó, mức độ nguy hiểm của ung thư vú phụ thuộc vào giai đoạn bệnh, điều quan trọng nhất là khả năng phát hiện sớm. Một phác đồ điều trị hợp lý có thể chữa khỏi bệnh ung thư vú. Nhưng nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn cuối hoặc phát hiện sớm nhưng người bệnh lại không tuân thủ, không kiên trì điều trị cũng rất đáng lo ngại.

Ung thư vú có di truyền không?

CÓ! Ung thư vú có thể di truyền. Như đã đề cập, tiền sử gia đình là một trong những nguyên nhân phổ biến làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú. Khoảng 5-10% các trường hợp ung thư vú có liên quan đến di truyền, thường do các đột biến trong gen BRCA1 và BRCA2 được truyền từ cha mẹ sang con cái.Các gen này có vai trò sản xuất protein sửa chữa DNA bị hư hỏng trong các tế bào bình thường. Tuy nhiên, phiên bản đột biến của những gen này có thể dẫn đến sự phát triển của các tế bào bất thường gây ra ung thư.

Cách kiểm tra ung thư vú tại nhà

Để tự khám vú, bạn có thể đứng trước gương để xem hình dáng và kích thước của hai bên vú ở tư thế bình thường, kiểm tra sự đối xứng. Sau đó, tiếp tục nâng hai tay lên cao và sử dụng ba ngón tay để sờ nắn toàn bộ bầu vú, chú ý đến khối u hoặc vùng da bất thường. Nếu phát hiện dấu hiệu lạ, bạn hãy đến gặp bác sĩ để thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán cụ thể.

Thao tác tự kiểm tra vú tại nhà rất đơn giản và mọi phụ nữ cần biết cách thực hiện

Chẩn đoán ung thư vú

Để chẩn đoán ung thư vú, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện một số phương pháp sau:

1. Chụp nhũ ảnh

Chụp nhũ ảnh là một phương pháp chụp X-quang mô vú, thường được sử dụng để sàng lọc ung thư vú. Nếu trong quá trình sàng lọc phát hiện điều gì bất thường, bạn có thể được chỉ định chụp nhũ ảnh lần nữa để kiểm tra kỹ hơn tại khu vực đó. (4)

2. Siêu âm vú

Siêu âm sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh các cấu trúc bên trong cơ thể. Siêu âm vú có thể cung cấp cho bác sĩ thêm thông tin cần thiết về khối u vú. Cụ thể, siêu âm có thể giúp xác định xem khối u là khối rắn hay là một u nang chứa dịch.

3. Sinh thiết vú

Sinh thiết vú là một phương pháp lấy mẫu mô từ tuyến vú để kiểm tra dưới kính hiển vi, nhằm tìm kiếm tế bào ung thư. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định thủ thuật này khi bệnh nhân có khối u hoặc vùng cứng trong ngực có thể cảm nhận bằng tay hoặc phát hiện khi siêu âm.

4. Xét nghiệm ung thư vú CA 15-3

CA 15-3 là một loại mucin biểu mô đa hình hay kháng nguyên màng biểu mô, thường hiện diện nhiều ở vùng ngoại bào, dịch bào và màng tế bào. Nồng độ CA 15-3 sẽ tăng lên khi cơ thể mắc ung thư vú. Xét nghiệm CA 15-3 được sử dụng để theo dõi tiến trình điều trị bệnh ung thư vú.Trong quá trình điều trị, bác sĩ sẽ thường xuyên theo dõi mức CA 15-3 để đánh giá tình trạng bệnh. Để đạt hiệu quả điều trị cao, việc kết hợp các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và khám lâm sàng là thật sự cần thiết. (5)

Ung thư vú có chữa được không?

Ung thư vú có thể chữa được , đặc biệt nếu được phát hiện sớm. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị ung thư vú, nhưng việc lựa chọn phương pháp nào phù hợp và hiệu quả còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, giai đoạn ung thư, bệnh lý nền đi kèm và khả năng chịu đựng các tác dụng phụ của từng bệnh nhân.Ngoài ra, sau quá trình điều trị, người bệnh cần tái khám đúng lịch hẹn để kiểm tra tình trạng bệnh, vì ung thư vú có khả năng tái phát. Mỗi lần tái khám, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra, xét nghiệm máu và các xét nghiệm khác để đánh giá sự tái phát của ung thư. Ban đầu, các cuộc hẹn tái khám thường cách nhau từ 3-6 tháng, và sau 5 năm thì người bệnh có thể chỉ cần đến khám mỗi năm một lần. Việc theo dõi liên tục trong nhiều năm sau khi kết thúc quá trình điều trị là rất quan trọng.

Cách điều trị ung thư vú

Ung thư vú có thể được điều trị bằng nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào loại ung thư và mức độ lan rộng của nó.

• Phẫu thuật: Đây là quy trình mà trong đó bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ khối u.
• Hóa trị: Phương pháp này sử dụng các loại thuốc đặc biệt nhằm thu nhỏ hoặc tiêu diệt tế bào ung thư. Thuốc có thể được dùng dưới dạng viên uống hoặc tiêm vào tĩnh mạch, thậm chí có thể kết hợp cả hai hình thức.
• Liệu pháp nội tiết tố: Mục tiêu của liệu pháp này là ngăn chặn tế bào ung thư nhận hormone cần thiết để phát triển.
• Liệu pháp sinh học: Phương pháp này giúp kích thích hệ miễn dịch của cơ thể để chống lại tế bào ung thư hoặc kiểm soát tác dụng phụ từ các liệu pháp điều trị ung thư khác.
• Xạ trị: Sử dụng tia năng lượng cao (giống như tia X) để tiêu diệt tế bào ung thư. (6)

Cách phòng ngừa và chăm sóc người bệnh ung thư vú tại nhà

Bác sĩ khuyên rằng chị em nên chú ý đến việc tự kiểm tra vú hàng tháng tại nhà. Ngoài ra, việc khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng cũng là cách hiệu quả nhất để đảm bảo sức khỏe của bạn. Thực tế, các triệu chứng của ung thư vú rất khó nhận biết và dễ bị nhầm lẫn với những vấn đề khác.Chế độ ăn uống điều độ và cân bằng không chỉ giúp ngăn ngừa ung thư vú mà còn tăng cường sức khỏe tổng thể. Các loại rau thuộc họ cải như cải mầm, cải thìa và súp lơ… cùng với quả óc chó, cá béo, thực phẩm giàu carotenoid, quả mọng, cà chua và đặc biệt là cần tây… đều có tác dụng phòng ngừa ung thư vú. Nên tránh xa các đồ uống có cồn như bia rượu, mặc dù chúng không trực tiếp gây ung thư vú, nhưng chúng có thể thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư nếu bạn đã có nguy cơ.

Ăn nhiều rau xanh, tăng thêm thực phẩm giàu phytoestrogen ngăn ngừa ung thư vú

Nghi mắc ung thư vú: Khi nào đi khám bác sĩ?

Ung thư vú giai đoạn đầu thường có các triệu chứng lâm sàng không rõ ràng, trong khi những dấu hiệu ở giai đoạn muộn thường rất nổi bật. Tỷ lệ thành công trong điều trị ung thư vú cao hơn nhiều nếu bệnh được phát hiện và chẩn đoán sớm. Do đó, việc nhận diện sớm các dấu hiệu bất thường là rất quan trọng. Ngay khi phát hiện bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ ung thư vú, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám.Hầu hết các khối u vú đều là sự thay đổi lành tính của tuyến vú, chỉ khoảng 10-20% là u vú ác tính. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ từ 40 tuổi nên chủ động tầm soát ung thư vú hàng năm. Tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã và đang triển khai các gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú cho chị em phụ nữ có nhu cầu khám sàng lọc bệnh lý.Với trang thiết bị hiện đại và đội ngũ chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa như Chẩn đoán hình ảnh, Giải phẫu bệnh và Nội khoa Ung thư, Khoa Ngoại vú - Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sẽ mang đến cơ hội điều trị tốt nhất cho những bệnh nhân không may mắc căn bệnh này.Để đặt lịch kiểm tra sức khỏe, tầm soát ung thư vú tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 028 7102 6789 – 093 180 6858 (TP.HCM) hay 024 3872 3872 – 024 7106 6858 (Hà Nội).Như vậy, việc nhận biết các triệu chứng của ung thư vú và tiến hành thăm khám, điều trị sớm là vô cùng quan trọng. Hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về căn bệnh này để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình nhé!

Đánh giá bài viết

[/tintuc]